De suikerfabriek (4)

‘Hoe komen wij nu,’ vroeg rabbi Boenam aan zijn leerlingen, ‘in deze tijd zonder profeten te weten wanneer ons een zonde vergeven is?’ De leerlingen gaven allerlei antwoorden, maar geen ervan beviel de rabbi. ‘Wij komen het daaraan te weten,’ zei hij, ‘dat we de zonde niet meer doen.

Het loslaten van het oude is een wonder. Er kan wel verwachtingsvol naar toe worden gewerkt, het kan echter niet worden bewerkstelligd. Het is een daad van overgave en van vergeven.
Maar wie vergeeft er? Degene die voor het vergeven staat is een volstrekt andere dan degene die vergeven heeft.

Dit is de sleutel tot bevrijding uit de nachtmerrie van het verleden.

*

Alles heeft zijn tijd nodig. Alle verharding die zich heeft losgemaakt uit de levensstroom en zich ‘ik’ zeggend in stand wil houden, moet ook zijn tijd uitdienen.
Je kunt wel zeggen dat wrok en rouw en afgescheidenheid niet nodig zijn omdat alles in Gods hand is of omdat het tegen het leven ingaat om vast te houden aan het verleden, maar het is gewoon een feit dat verteren van verlies en van het ongewenste tijd vraagt. Het duurt een tijd voordat de pijn wegtrekt en de emoties enigszins tot rust komen. Zo is de aard van het beestje.
Het is zo makkelijk om van buitenaf te zeggen dat iemand zich ergens overheen moet zetten. Juist daar is die ander op zijn kruis gespijkerd, juist daar lijdt hij, ook al doet hij of hij niet lijdt.
Het is zijn gevecht met het onrecht van het bestaan, dat het bestaan niet is zoals hij het wil, zoals hij meent dat het hem toekomt. Waarom overkomt mij dit? Waarom mij? Het had niet mogen gebeuren!
Groter dan het gevecht met een ander mens is het gevecht met de erkenning van werkelijkheid en de overgave die dit vraagt.

Je kunt niet verhaasten van buitenaf. Niemand kan ook jou ooit verhaasten. We weten waar de bron is, allemaal, maar eruit drinken kunnen we alleen wanneer we ons hoofd buigen, dieper en dieper, tot niet onze trots maar het levende water ons voedt.

Het hoofd van een ander kun je niet buigen. Je kunt alleen maar je eigen hoofd buigen. Eerst naar het hart en de beleving van alles waarboven je je hebt proberen te verheffen. De onderdompeling in wat je niet wilde zien en niet wilde voelen. En dan tot in de diepte van de afgrond, die jouw werkelijkheid is, jouw echte huis. Waar het vergelijken eindigt en je onomwonden bent. Van aangezicht tot aangezicht.

*

Nog een laatste aanwijzing. Omdat je van buitenaf niet kunt verhaasten en wel meeleeft met de ander, ben je misschien geneigd om toch enigszins met de ander mee te gaan in de illusie. Alsof je zo toch je troost en begrip kunt tonen. Doe dat niet!
Meeleven in het lijden is ons van nature gegeven. Heb begrip voor het lijden, wend je hoofd en je hart niet af, maar beweeg niet mee met de illusie.

(wordt vervolgd)