Dit weblog

Ik ben aan dit weblog begonnen omdat ik graag wil schrijven over wat mij het liefst is en wat de liefde in de weg zit.
Wat mij het liefst is, zal blijken. Maar ik weet met tamelijk grote zekerheid dat ik ga schrijven over mensen die het liefste in mij hebben gewekt en die de liefde hebben wakker gehouden.
En dan zijn er de mensen, de door mensen gemaakte structuren en de door mensen gemaakte procedures die de liefde in de weg zitten. Vooralsnog onderscheid ik hierbij drie thema’s, maar dat kunnen er makkelijk meer worden. Mezelf kennende is het  goed mogelijk dat ik ze de volgende maand al vergeten ben. Maar dit zijn in ieder geval nu mijn drie migrainethema’s:

• Macht en corruptie. Macht corrumpeert bijna altijd. Ik wil de vele gezichten van corruptie beschrijven. En de enkeling die niet door macht wordt aangetast wil ik eren en in het zonnetje zetten.
• Geloofssystemen. Geloof is een vals kristal en ontneemt de ware toedracht aan verleden, heden en toekomst. Dit zei een vrouw aan wie ik veel te danken heb vlak voor haar dood. Ieder geloofssysteem is een vals kristal.
• Goede en slechte smaak. Over smaak valt wel degelijk te twisten.

Dit zijn mijn drie migrainethema’s.
Waarom ik ze zo noem, licht ik hierna toe.

Onverenigbare fragmenten
Tot zo’n 15 jaar geleden leed ik gedurende een aantal jaren aan hevige migraineaanvallen. Iets meer dan 20 jaar geleden doken ze op en rond de eeuwwisseling verdwenen ze weer zonder een spoor na te laten.
Zo’n migraineaanval kondigde zich meestal al enige tijd van tevoren aan. Het begon bijna altijd met een algeheel gevoel van onwelzijn waaraan ik van het ene op het andere moment onderhevig was. Alsof het middenin de zomer plotseling herfst werd. Alsof elke zintuigelijke gewaarwording, dus niet alleen de visuele, omlijnd werd met een zwart puntig potlood. Alsof alles uit onverenigbare fragmenten bestond. Alsof alles alsof was. Er was een onwaarachtigheid die vanuit de achterkant van de dingen dit gebroken bestaan doordrong – een vettige grijze woekering. En dan waren er ook nog de mensen! De mensen en hun weerzinwekkende producten.
Als ik de wereld zo zag, als ik die afkeer voelde, wist ik: de migraine komt eraan. En dan was het niet lang daarna raak.

Goed mis
In die tijd ging ik er van uit dat mijn migraine een geestelijke kwaal was, die aan het licht bracht dat er in mij, op verborgen plekken, wantrouwen bestond en afkeer en gebrek aan liefde. Dit wantrouwen was, zoals ik het zag, negatief en voor die negativiteit betaalde ik een prijs: barstende hoofdpijn (de fysieke tegenhanger van negatief denken) die ook nog eens eenzijdig was (want mijn kijk was eenzijdig) en hevige onpasselijkheid (afkeer die terugsloeg op mijzelf). Ik meende dat het mijn opgave was afscheid te nemen van mijn gebrek aan vertrouwen en dat ik moest leren mij volledig toe te vertrouwen. Ik geloofde en hoopte dat mijn migraine als sneeuw voor de zon zou verdwijnen wanneer ik meer vertrouwensvol zou worden.
Ik had het goed mis.

Afgerond wereldbeeld
Ja, goed mis. Zowel goed als mis. Beide.
Hetgeen ik dacht klopte te goed omdat het helemaal paste in een afgerond wereldbeeld, waarin ikzelf een prettige plaats innam, maar het klopte helemaal niet omdat ik met dat afgeronde wereldbeeld iets in stand hield dat volkomen onjuist was.
Wat ik in stand hield was een wereldbeeld waarin mensen ten diepste te vertrouwen zijn en waarin ikzelf ook ten diepste te vertrouwen was. Een zogenaamd spiritueel wereldbeeld van alles doordringende goedheid, waarin het kwaad (het zichtbare kwaad, de lelijkheid en de ellende) een voorlopige plaats innam. Omdat ik zo dacht en zo keek – ideologisch gericht op het goede en daardoor eigenlijk utopisch – nam ik datgene wat voorhanden was niet serieus. Ik oversteeg met mijn zogenaamde goede wil mijn directe waarneming. Vanuit een idee, een soort heilsverwachting eigenlijk, negeerde ik datgene wat ik het meest ben, namelijk hoe ik kijk en wat ik met het blote oog (het oog zonder verwachtingen) zie. Dat verloochende ik. Ik kan ook zeggen: ik zocht het te hoog.

Mislukte opvoeding
En nu komt het. Ik ben er inmiddels van overtuigd dat de migraineaanvallen het gevolg waren van het tegen de klippen op goed willen zijn en willen vertrouwen. Ik ben ervan overtuigd dat gedurende wat ik ‘mijn migrainedagen’ noemde (de dagen die voorafgingen aan de aanval) de werkelijkheid, zoals ik het werkelijk zag, doorbrak. De werkelijkheid brak door in verhevigde vorm omdat ik die zo lang had weerstaan en met spirituele zoetsappigheid had overgoten, maar wat ik in die migrainedagen zag en ervoer, heb ik eigenlijk altijd gezien en ervaren: mensen zijn vreselijke wezens, zij doen vreselijke dingen, ze maken godsgruwelijk lelijke producten en verdedigen dat ook nog eens op een laffe manier, waar eigenlijk niemand in gelooft, maar waar bijna iedereen in meegaat.
Mensen zijn ook vreselijke wezens die ook vreselijk lelijke dingen maken. En zowel aan die vreselijke wezens als aan die vreselijk lelijke dingen wen ik nooit. Hoe ik mijzelf ook heb proberen te sussen, hoe de mensen om mij heen zichzelf en mij ook hebben proberen aan te praten dat het zo’n vaart niet liep, ik bleef het zien. Mijn opvoeding is mislukt. Mijn sociale aanpassing is mislukt.

Mijn migraineblik is mijn blik geworden en de migraine is vertrokken.
En daarover, wat ik met het blote oog zie, wil ik graag vertellen.
Genuanceerd.

Pauwenstaart
Ja inderdaad, genuanceerd. Pas als ik het slechte en lelijke en leugenachtige net zozeer tot mij laat doordringen als het goede en mooie en waarachtige, is het mogelijk om het genuanceerd te zien. Anders is nuancering geen nuancering maar verdoezeling. Een wantrouwige verdoezeling of een vertrouwensvolle verdoezeling. Dat is beide even bedrieglijk.
Het blote oog ziet het een niet boven het ander. Het ziet de verscheidenheid naast elkaar. Als een pauwenstaart.

Ik hoop dat het mij lukt. Ik heb er in ieder geval veel zin in.

Hans Korteweg