Domheid en narcisme (2)

De eerste aflevering van deze nieuwe serie is een verkorte en enigszins gewijzigde weergave van de inleiding tot een lang artikel dat ik iets meer dan tien jaar geleden schreef. Het was getiteld De oorzaak van het lijden.
In dit artikel leverde ik kritiek op de uitwassen van de oorzakelijk therapeutisch benaderingswijze. Tegelijkertijd bekende ik mij tot wat ik de methodeloze methode noemde. Het was in die zin zowel een afscheid als een nieuw begin.
Ik besloot het artikel met de volgende woorden: Mijn weg is een geestelijke weg. Dat is een andere tak van sport dan de psychologische weg. Het kan verwarrend zijn dat beide sporten op hetzelfde veld kunnen worden gespeeld en dat er een overloop is van de bezoekers. Dit is echter alleen maar verwarrend als men blijft volhouden dat het dezelfde sporten zijn.

Het was een gedegen, kritisch artikel van bijna 30 A4’tjes. Belangrijker echter dan alle argumenten bleek voor mij de stem te zijn die door de argumenten heen sprak. Het was een nieuw geluid – zekerheden doorbrekend, gericht op ontmoeting en genezing in het onzekere. Deze bevrijdende stem ben ik het afgelopen decennium steeds op de achtergrond blijven horen. Hij heeft mij door de jaren heen begeleid als de dragende beat van een basgitaar waarop ik naar hartenlust kon improviseren.

Het artikel bleef niet steken in de kritiek – het was over het algemeen respectvol en het bood perspectief. Mijn stuk was het resultaat van een knokpartij met mijzelf van vele jaren. En omdat ik zelf zo’n harde strijd had moeten leveren met mijzelf, ging ik er vanuit dat niet iedereen blij zou zijn met hetgeen ik te berde bracht. Ik verwachtte bij mijn lezers datgene waar ik zelf ook doorheen was gegaan: tegenstand, twijfel, vragen, discussie, afwijzing, herkenning.
Er kwam inderdaad een vloedgolf aan reacties, maar het gekke was dat ik nagenoeg geen inhoudelijk commentaar kreeg. Ik kreeg bijval of afwijzing, daartussen zat eigenlijk niets, en de afwijzing was bijna altijd emotioneel geladen. Soms was het pure haatmail.
Ik vond dat heel vervelend, vooral omdat veel van de woedende emotionele reacties afkomstig was van vroegere leerlingen en deelnemers aan opleidingsgroepen met wie ik een goede relatie meende te hebben. Heel vervelend, maar terugkijkend wel begrijpelijk. Ik moest de prijs betalen voor mijn eigen stommiteit.

Als je toetreedt tot een kring, moet je je invechten. Als je een kring verlaat, moet je je uitvechten. En het zwaarste gevecht heb je dan met de oneigenlijke verbindingen die je bent aangegaan. Met de uitgestelde waarheid en de consequenties daarvan. Iedereen die weleens een scheiding heeft meegemaakt, weet dat.

(wordt vervolgd)