In reactie op mijn verzoek (zie de laatste regels van mijn vorige weblog) heb ik een aantal inspirerende en vaak ook ontroerende vragen ontvangen. Een rijke collectie. Deze ontving ik over (omgaan met) alzheimer:
* Kun jij iets zeggen/schrijven over je pijn/verdriet, de boosheid, frustratie, angst, machteloosheid dat jij tegenkomt in het hele ziekteproces van Hanneke? Hoe jij daarmee omgaat, wat jij daar bewust in doet, wat daarin verandert (is), of dat waar je het gewoon te aanvaarden hebt. Wat helpt jou, wat heb jij nodig om staande te blijven, bij te tanken of op te laden?
* Hoe is het eigenlijk gesteld met seks en eros in jullie verhouding? Wat is in dat opzicht veranderd en hoe ga jij, gaan jullie daarmee om?
* Wat blijft er nog over van waarneming en besef wanneer een groot deel van het brein is aangetast?
En daaraan gekoppeld: Bestaat er zoiets als communicatie van ziel tot ziel, terwijl de ander niets meer begrijpt en niet meer spreekt?
* Wanneer weet ik dat het moment gekomen is om mijn geliefde te laten opnemen in een verpleeghuis? Hoe ga ik om met het schuldgevoel? Kan je daar wel mee omgaan?
Dan waren er ook nog andere (eigenlijk gaan de vragen over alzheimer natuurlijk niet alleen over alzheimer, ze gaan over het leven, onze diepste vragen, hoe we onszelf in de spiegel zien en willen zien):
* Ik zoek naar de Joodse mens Jezus, niet naar de vergoddelijkte Christus, die in Grieks-filosofische termen is geanalyseerd (2 naturen, 1 goddelijk, 1 menselijk). In mijn kerk is sprake van een hoge christologie, en staat Jezus’ god zijn voorop. Ik vind het moeilijk me te identificeren met een god-mens die ook nog zonder zonden was. (…) Ik zie uit naar je reactie.
* De wezens van Outer Space. Geloof jij daarin of heb je er ervaringen mee?
*
Ik hoefde er niet lang over na te denken. De antwoorden welden meteen in mij op.
Maar om die antwoorden neer te schrijven, heb ik tijd en rust nodig – een aaneengesloten periode per antwoord, liefst een paar dagen achter elkaar, omdat de vragen aan elkaar raken. Die tijd heb ik niet, want ik kan Hanneke maar heel kort alleen laten.
De afgelopen week leek het erop dat ik twee dagen had waarop ik een uur of vier zou kunnen schrijven. Ja, dat had je gedacht (dat zeg ik vaak tegen mijzelf), want de twee mensen die voor Hanneke in die tijd zouden zorgen, moesten afzeggen.
Daar sta je dan met je volle gemoed. Ik beschreef mijzelf als een hoogzwanger dier dat kringetjes draait en nergens een plek vindt om te bevallen. Bekend?
Vandaag kwam onze kleinzoon, Chadim. Hij zou zes uur voor Hanneke zorgen. Ik verheugde mij erop. En nu ben ik ziek. Het begon vannacht. Spierpijn, hoofdpijn, misselijk, geen corona, maar ook zonder corona kan je je heel beroerd voelen.
Dus ik blijf, gammel als ik ben, nog een tijdje kringetjes draaien.
Maar ik ben je niet vergeten. Dat wil je ik laten weten.
Jouw vragen, mijn antwoorden krijgen een extra karnbeurt.
Bij leven en welzijn tot over enige tijd. Hartelijke groet,
Hans Korteweg
Wat een mooi beeld, geen plaats te hebben om te kunnen bevallen en dan kringetjes draaien. Ik zie het onze kat doen! Ik hoop dat je gauw beter wordt en veel hulp krijgt, zodat je veel tijd krijgt om te schrijven.
En een-verlate- vraag, of misschien beter een overweging waar ik allang mee rondloop, Hoe verbind ik de zachtmoedige, gewone, echte joodse mens Jezus -zoals Rembrandt hem afbeeldde, iemand die geintjes begrijpt en maakt en ook wel eens hard de berg afloopt en soms in zijn neus peutert, en de hoge prachtige diepe kosmische Christus van de ikonen? Ik voel zo’n diepe waarheid in beiden, maar ik kan ze niet aan elkaar plakken. En toch doordrong de een de ander.
ik lees net dit gedicht en denk gelijk aan jou en Hanneke:
DAGGEDICHT – Rutger Kopland (1934-2012) – Ga nu maar liggen liefste…
XIV
Ga nu maar liggen liefste in de tuin,
de lege plekken in het hoge gras, ik heb
altijd gewild dat ik dat was, een lege
plek voor iemand, om te blijven.
(Uit Verzamelde gedichten. Van Oorschot )
❤️
van harte beterschap. neem je tijd Hans. Wat in het vat zit verzuurt niet.
Sterkte. lieve groet, Jeannette.
Beterschap hoop dat jij ook ontzorgd wordt waardoor je even tijd krijgt voor jezelf
Lieve Hans,
Hoe kan ik je praktisch helpen?
En natuurlijk wens ik je beterschap!
Op verschillende vragen zou ik een antwoord kunnen formuleren. Zeker op het vreselijke dielemma, wanneer je de verzorging moet loslaten en je geliefde moet overdragen aan een zorginstelling. Echter de vragen werden niet aan mij gesteld. Zeker over dit onderwerp moet ik stellen. Dat, nadat ik bijna 2 jaar geleden mijn vrouw overdroeg het schuldgevoel en het intense verdriet nog niet zijn verminderd.
Op verschillende vragen zou ik een antwoord kunnen formuleren. Zeker op het vreselijke dielemma, wanneer je de verzorging moet loslaten en je geliefde moet overdragen aan een zorginstelling. Echter de vragen werden niet aan mij gesteld. Zeker over dit onderwerp moet ik stellen. Dat, nadat ik bijna 2 jaar geleden mijn vrouw overdroeg het schuldgevoel en het intense verdriet nog niet zijn verminderd.
Lieve Hans van harte beterschap…..ik hoop dat er voor jullie gezorgd word??
Liefs van Anita met een knuffel voor jullie xxx
Het zit even helemaal niet mee voor je! Ik wens je veel beterschap!
En dankjewel voor je mails. Ik lees ze graag en ze ontroeren me elke keer.
Beterschap Hans,
Jouw stukken zijn altijd weer balsem voor mijn ziel.
Ziek zijn is karn tijd. Ik kijk uit naar je antwoorden op onze vragen.
Lief dat je toch ff wat van je laat horen. BETERSCHAP en liefdevolle aandacht wens ik je toe. Een hartegroet van Ria
Van Harte Beterschap Hans!
Beterschap!!
Wens jou een warm herstelholletje toe..
ontvang mijn hartelijks voor jou, onze vragen zijn geduldig:). Desiree