Toen kwam iemand bij ons in de kelder en zei: ‘Het wordt tijd dat jullie eruit komen, het hele huis staat in brand, het kan elk ogenblik instorten.’ De meesten wilden niet, ze dachten dat ze daar veilig zaten. Maar ze zijn er allemaal aan gegaan. Een paar van ons gingen erop in. Daar was nogal wat moed voor nodig. We moesten door een gat naar buiten en voor dat gat sloegen steeds de vlammen heen en weer. ‘Het is niet zo erg als het lijkt,’ zei hij, ‘ik ben er toch ook doorheen gekomen naar jullie toe.’ Toen sloeg ik een natte deken over mijn hoofd en kroop naar buiten. Toen waren we erdoorheen. Een paar zijn op straat nog in elkaar gezakt. We moesten ze laten liggen.
Dit zijn de laatste regels van Der Untergang van Hans Erich Nossack. Dit boek is een ooggetuigeverslag van het gruwelijke bombardement op Hamburg in juli 1943, waarbij meer dan 40000 mensen omkwamen en de halve stad werd verwoest. Ook het huis van Nossack brandde uit en hij en zijn vrouw verloren alles wat zich daar bevond.
Het is een verslag van iemand die waarneemt. Zonder pathos, maar allerminst afstandelijk of koud. De verslaggever neemt wel emoties waar, natuurlijk, want die zijn er, maar hij laat zich er niet door bepalen. Zo wordt wat hij ziet en beschrijft een eerbetoon. Een eerbetoon aan de mens die, ondanks alles, in zijn lijden vrij kan zijn en waarachtig.
En dan zijn er die laatste regels. Zo lichtend, zo hard en waar. Met voor mij als hoogtepunt de woorden: We moesten door een gat naar buiten en voor dat gat sloegen steeds de vlammen heen en weer. ‘Het is niet zo erg als het lijkt,’ zei hij, ‘ik ben er toch ook doorheen gekomen naar jullie toe.’
Zo ziet het eruit. Dat is de catastrofe. Er is een gat waarvoor de vlammen heen en weer slaan.
Wat zie je? Zie je de opening, de doorgang, of zie je de vlammen die heen en weer slaan? Ja, je zou wel gek zijn als je de vlammen niet zag, maar zie je ook de opening?
Wat doe je? Versteen je? Ga je vloekend en tierend ten onder? Of sta je op en ga je?
En dan is daar die helper, de Hulp. Niet verheven boven de situatie, geen beste stuurman aan de wal, maar aanwezig ín de situatie. Je tegemoetkomend in het onmogelijke en wijzend op het mogelijke.
Geef je gehoor aan de Tegemoetkomende? En volg je die door de opening?
Dat is de eigenlijke vraag.
Eén keer. Vele keren. Je leven.
(wordt vervolgd)
En dan is daar die helper, de Hulp. Niet verheven boven de situatie, geen beste stuurman aan de wal, maar aanwezig ín de situatie. Me tegemoetkomend in het onmogelijke en wijzend op het mogelijke.
ik geef gehoor aan de Tegemoetkomende? En volg die door de opening: het onbekende tegemoet.
maar met Vertrouwen.dat me vanuit de innerlijke bron in kleine flitsen telkens word aangereikt..maar ook vol “Niet -Weten” wat me te wachten staat…; maar velen gingen mij voor…en wijzen me , net als jij de weg..
dank lieve Hans en Hanneke
Dag Hans,
dank je voor de prachtige tekst….In principe zie ik de opening, maar soms raak ik verdwaald in angst voor het niet weten, pijn etc. Vanmorgen voelde ik, door open en stil te zijn, te focussen, de Hulp van het universum, die
me de weg wees… Zo bevrijdend, dat ik de zon weer kan voelen in alles wat er gebeurt en me kan toevertrouwen aan het LICHT. lieve groet en shalom van mayke
Ik ben zo blij met De KorteWeg . Zowel met jou en Hanneke als met de reacties van anderen. We hebben vroeger in mijn leven contact gehad. Nu ben ik 90 plus. Lichamelijk behoorlijk gehandicapt en zeer afhankelijk van anderen. Het voelt als een stel liefdevolle handen als ik jullie volg.reageren is moeilijk, mijn zintuigen laten het vaak afweten. Maar ik ben ullie heel dankbaar. In tijden van verdriet luister ik opnieuw naar het interview in-de Verwondering enkele maanden geleden.dat brengt me weer bij het besef van de weg die ik wil blijven gaan!
Niet eenzaam, wel alleen hier. en geinteresseerd!
Veel dank!
Hanneke van der Kolk-Schoorl
Ik sta op en ga, het heeft lang geduurd…ik heb eindelijk het omslagpunt bereikt. Alle lagen afgepeld. Gelukkiger dan ooit.
Beste Hans,
‘Touché!’, was het eerste dat in me opkwam na het lezen, want ik was geraakt. Misschien wel het meest door ‘Geef je gehoor aan de Tegemoetkomende?’ Dank voor het attenderen op deze mystieke ‘intermediaire’ gestalte die een schijnbaar onmogelijke doorbraak kan bewerkstelligen.
De situatie doet me denken aan een moment op Croagh Patrick, de heilige berg van Ierland. Geen hoge berg, maar ik was in de mist van het begaanbare pad geraakt en bevond me op een steile helling vol kiezelstenen die bij iedere stap achter me naar beneden rolden. Straks rol ik mee, dacht ik, de onzichtbare diepte in. Vervolgens begon ik op handen en voeten verder te kruipen, tot angst mijn bewegingen leek te bevriezen. Ik zat vast. Opeens voelde ik dat er iets me brak en hoorde mezelf zeggen: ‘Can somebody give me a hand please? I need a helping hand.’ Terwijl ik me verbaasde over mijn eigen woorden, dook rechts van me een arm uit de mist op. Een mannenarm. Zonder nadenken greep ik de arm die me van de kiezelhelling trok, het pad weer op. De man in kwestie zei niets, maar klom onbekommerd verder en ik volgde hem, in pittig tempo, mijn voeten bijna overmoedig precies daar plaatsend waar hij dat ook deed. Het ijs was gebroken, ik was er doorheen, dankzij opgeroepen en toch onverwachte hulp.
En nu denk ik dat de Tegemoetkomende vele gedaantes kent; een ander, iets in jezelf, de Onnoembare, mystieke kracht.
Wat me ook raakte: ‘Een paar zijn op straat nog in elkaar gezakt. We moesten ze laten liggen.’ Hier lijkt een schaduw te vallen over de bevrijdende sprong door de opening vol vuur. Blijkbaar zijn er ook mensen die de sprong wel wagen, maar niet de kracht hebben om verder te gaan. Waarna ‘We moesten ze laten liggen’ bijna compassie- ja genadeloos overkomt. Ben benieuwd of je ook hierop in ‘wordt vervolgd’ zult ingaan.