In het paradijs (13)

Ik droomde verleden week dat ik in stilte bezig was de stad te verlaten. Ik deed dat in een klein gezelschap, geleid door een vrouw.
Soms zijn dromen verrassend en confronterend, maar deze droom bevestigde goedmoedig wat ik eigenlijk al wist. Zoals de droom het zegt, zo ervaar ik het ook, en ik schrijf er steeds over. Ik volg de weg uit het actieve bestaan en wordt daarbij geleid door de vrouw.

Deze vrouw is in mijn dagelijks leven mijn vrouw Hanneke, die ik vergezel in haar ziekte en die ik daarbij op de voet volg. Mijn bestaan is kleiner en stiller geworden door het lot dat ons is toebedeeld. Ik heb het niet gewenst en ik heb er ook niet zelf voor gekozen, maar het klopt wel en ik heb er niet alleen vrede mee, ik ben er ook vredig in.
Vrede is altijd een wonder en zo ervaar ik het ook. Het is niet iets dat ik opbreng, maar een beamen dat in mij opwelt en waar ik mij als persoon naar voeg. Ik vertrouw mij toe aan die zachte roepstem die ik in mij verneem en die mij, ontegenzeggelijk vrouwelijk, voorgaat in het nieuwe landschap.
Het is één stem: mijn vrouw Hanneke, die ik tegenover mij weet, en het tere weten dat mij vervult. De stem van de liefde, die mij niet meer de weg van de kaart laat volgen, maar de weg van het hart.

De man in mij, als ik het zo mag zeggen, wil graag nog een tijdje in de stad blijven. Dat actieve bestaan vindt hij aantrekkelijk en hij houdt ervan om te scoren. Maar de vrouw die mij voorgaat wijst een andere richting.
Dit kwam vervolgens ook in de droom tot uitdrukking: Wij kwamen bij een splitsing in de weg, het was al aan de grens van de stad, het open land lag links voor ons, rechts waren nog wat huizen, verspreid, the outskirts of town. Ik ging er vanuit dat we de rechterweg zouden nemen, nog een tijdje door de buitenwijken, maar zij ging naar links. Het leek mij dat zij verkeerd ging, maar ik besloot toch haar te volgen. Toen kwam er bijna meteen weer een splitsing. Links leidde het dal in, helemaal weg van de stad, en rechts voerde naar ik aannam met een bocht toch weer terug naar de uitlopers van een buitenwijk. Zij ging naar links en het reisgezelschap volgde haar. Dat ging mij toch te snel naar buiten. Ik aarzelde even en sloeg toen de rechterweg in. Die volgde ik een tijdje, tot ik merkte dat ik het contact met de vrouw miste, met haar sfeer en gerichtheid, en ook met het reisgezelschap. Daar wilde ik zijn, daar hoorde ik. Dus keerde ik om, versnelde even mijn pas en voegde mij toen weer bij het gezelschap. Ik was er niet zeker van dat zij goed gingen, de kans was groot dat wij nu een omweg maakten, maar dat deed er eigenlijk niet toe, want als we zo waren als we nu waren, zo met elkaar, was er geen omweg meer. Geen doel. Alleen maar een weg.

*

Je kunt je afvragen waarom het een vrouw is die mij leidt. Waarom? – een typisch mannelijke vraag. Ja, waarom zijn de bananen krom, waarom kan je tandpasta niet terugstoppen in de tube, waarom Trump, waarom ik, waarom jij, waarom dit? Maar die man blijft doorvragen, hij trekt zich niets aan van mijn spottende opmerkingen. Dus ja, waarom is het een vrouw die mij leidt? Ik heb daar twee antwoorden op (dat bevalt die man wel, graag zoveel mogelijk antwoorden).

Het eerste is een persoonlijk antwoord: van mijn moeder tot mijn oma tot de leidsvrouw, waaraan ik mij rond mijn 23^e jaar toevertrouwde en al die jaren daarna, is er die zachte onnadrukkelijke stem geweest, die in mij bleef naklinken, dwars door de concepten, de regels en geboden, die mij door de meeste van mijn mannelijke leraren werden aangereikt.
Mijn moeder kocht sprookjesboeken toen ze van mij in verwachting was en las mij daaruit voor toen ik nog niet kon lezen en ook daarna toen ik het al wel kon, zoals ze mij ook voorlas uit de Bijbel, zonder dat ze bij een kerk hoorde, gewoon omdat de verhalen zo mooi en zo waar waren. Daarmee hield ze de verbinding open tussen mijn ziel en de wereld en hielp zij mij om de grote patronen te blijven zien in het gebeuren van het dagelijks bestaan. Dank je wel, mama.
Mijn oma, die schat, was de laatste jaren van haar leven bijna voortdurend beneveld, en zij heeft een eind aan haar leven gemaakt, maar wat zij mij heeft meegegeven is niet levensangst, maar liefde voor het leven, een zicht voorbij procedures en doeleinden, samenzijn in dit ene moment, en besef dat de dingen zijn zoals ze zijn, hoe hoog of hoe laag je ook springt, en dat je er goed aan doet de liefde te volgen, waartoe die ook leidt, maar dat je jezelf geen rad voor de ogen moet draaien, want dat is de liefde niet, dat ben je zelf en niet je beste zelf. Dank je wel, oma.
Margaretha Hofmans gaf mij de moed om door mijzelf heen te groeien, om als het ware uit mijzelf gebaard te worden, zij liet een licht opgaan in mij dat sindsdien niet meer is gedoofd. Dank u wel, juffrouw Hofmans.
Dankbaarheid, dat is wat mij verbindt met deze vrouwen, deze vroedvrouwen. Dankbaarheid van mij als jongen en man, dat zij mij een weg hebben gewezen uit het harde weten, de uitgesplitste specialistische kennis, het bank- en verzekeringswezen en al die andere onzin waarmee wij mannen menen de vrouwen te kunnen bekoren en naar onze hand te kunnen zetten.

Het tweede is een meer algemeen antwoord. Ik zal het kort zeggen: ik meen dat wij, deze wereld, ten onder gaan als wij ons niet laten leiden door de stem van de vrouw, de eigen stem, die niet reactief is ten aanzien van het oude en niet competitief is met de man, maar de waarheid spreekt, zoals zij het ziet, vanuit haar zicht, het omvattende zicht van de vrije vrouw, en vandaaruit de weg wijst.

(wordt vervolgd)