Vanochtend had ik medelijden met mijzelf. Een unicum, want dat gebeurt bijna nooit. Nee, echt niet. Maar vanochtend dus wel. Dat kwam door de films van de Spaanse regisseur Pedro Almodóvar.
Tot twee weken geleden kende ik het werk van Almodóvar niet. Een lacune die ik inmiddels in een rap tempo heb aangevuld. Als je mij kent, weet je hoe ik zoiets doe: ik stort mij erin, lees erover wat ik te pakken kan krijgen en leg dan een collectie aan. Kleine en grote aquaria met pompen en filters en allerlei soorten vissen, flipperkasten in zesvoud, het complete werk van Leonard Cohen, John Coltrane, een kabbalistische bibliotheek, commentaren op de Thora, Chicago blues, lettertypes, strips, en nog veel meer. Het zijn geen hobby’s, het zijn tsunami’s, maar wel tsunami’s waarin het heerlijk zwemmen is. En nu dus Pedro Almodóvar.
Bijna al zijn latere films heb ik de afgelopen weken gezien. Ze zijn allemaal heel goed en sommige (zoals Todo sobre mi madre) zijn nog beter. Wat een geweldige regisseur!
In de wereld van Almodóvar is alles mogelijk, de gruwelijkste dingen kunnen gebeuren, het leven kolkt en toch is daar steeds die cirkel van stilte, het schouwend oog van de verteller. Het is om te lachen, het is om te huilen, het is werkelijkheid, en ook nog eens heel mooi (die kleuren!). En net zoals in het werkelijke leven sluimert in alles, ook in het meest vreselijke, de god van de lust en de liefde, en wanneer die god ontwaakt, is zelfs een broodrooster een ‘objet du désir’ van fonkelende schoonheid.
Het is duidelijk, ik ben een fan, ik geniet, maar waarom dan dat zelfmedelijden?
Dat zal ik vertellen, maar eerst nog iets over Almodóvar, want de films van Almodóvar zijn niet alleen een genoegen om te zien, zij zijn ook een feest om over na te praten. En juist dat kan ik niet meer met mijn vrouw, terwijl wij, zoals ik het eerder formuleerde, altijd ‘hartstochtelijke communiceerders’ zijn geweest. Ik weet zeker dat zij zoals zij was de films van Almodóvar fantastisch zou vinden en dat zij er ook nog eens allemaal kritiek op zou hebben, waarmee ik het al dan niet eens zou zijn, tot diep in de nacht dus stof tot communicatie, maar het meest toch zou ik ervan genieten haar naast mij te horen zuchten terwijl wij samen zaten te kijken, precies daar waar ik ook word geraakt door het genie, door dat zicht, die waarheid. Oh, wat mis ik dat!
Ja, ik mis het, want het is onmogelijk om met haar naar zulke films te kijken. Er zijn te veel personages en er wordt te veel door de tijd gesprongen, dan weer vooruit, dan weer terug in de tijd, en daarbij is de handeling te bont en te gelaagd. Het zou een kwelling voor haar zijn. Dus dat doe ik haar niet aan.
Maar wat mis ik het, want er is eigenlijk maar één persoon waarmee ik dit wil zien, dit liefdesspel, deze gruwelijke waarheid die toch weer anders is, altijd weer anders, omdat het kunst is, schepping, het begin van alles, hemel en aarde, woest en ledig en de wemeling van alles wat leeft. En die ene is zij, mijn vrouw die in haar ziekte nog meer mijn geliefde is geworden, mijn vrouw, die met mij is zoals zij is, nagenoeg zonder terugblik, zonder overzicht, onwankelbaar.
Soms, opeens, mis ik haar zo hartstochtelijk, die vrouw van vroeger, mijn slimme wedijverende liefje, cum laude in alles, mijn sociale psychologe, dat eigenwijze ondernemende mens, die kritische betweter, oh, wat mis ik haar.
En dan, zoals vanmorgen, heb ik geen medelijden met haar, want zij is zoals zij is, maar ik heb medelijden met mijzelf. Even. Arme ik. Wat is het moeilijk om los te laten, om afscheid te nemen, voortdurend afscheid te nemen en vooral om die kleine genoegens te missen. Arme ik.
(wordt vervolgd)
“Love isn’t a state of perfect caring.
It is an active noun like struggle.
To love someone is to strive to accept that person exactly the way he or she is, here and now.”
~Fred Rogers
Mr. Rogers. https://www.theatlantic.com/family/archive/2018/06/mr-rogers-neighborhood-talking-to-kids/562352/
Zijn “regels” zijn goud, vind ik.
Hans, je schrijft kort, mooi en krachtig. Ook het stuk over jouw moeder, prachtig. Eer je moeder, vader, etc. Op tijd. Heb lief te allen tijde.
Hallo Hans, wij hebben elkaar (helaas) nog nooit ontmoet. Ik heb bij Itip Instrument voor hulp en de Dromenopleiding bij Bas gedaan, vandaar. Ik volg je blog omdat je voor mij zo’n prachtige leraar bent, door je boeken maar ook in deze blogs en ook omdat ik erg betrokken ben bij het leven met dementie. Ik ben, naast in mijn trainingswerk, ook ‘ervaringsdeskundig’ zou je kunnen zeggen. Mijn moeder is overleden aan Alzheimer, 6 jaar geleden en mijn vader heeft vasculaire dementie (96 jaar oud nu). Ik herken dus heel erg wat je schrijft over het langzaam afscheid nemen en haar missen terwijl ze ook aanwezig is, maar anders. Bij mijn moeder had ik de prachtige ervaring dat na haar overlijden, opeens de moeder van vroeger weer in mijn herinnering te voorschijn plopte. Niet alleen in gedachten was dat zo, ook in mijn dromen verschijnt zij ook nu nog vaak zonder Alzheimer. Ik ben dan soms verbaasd dat het opeens weer over is.
wat fijn dat jij deze dingen zo prachtig weet te verwoorden in je blog!
Lieve Hans, wat een smartelijk gemis!
Met eerbied en ontzag lees ik wat je beschrijft.
Dank dat je ons ook dit laat mee beleven, hoewel alleen jij voelt en meemaakt wat je zo beeldend laat zien.
Liefs voor jullie beiden
Lieve Hans,
Wat hartverscheurend allemaal maar ook wat fijn voor ons, lezers, en behulpzaam voor jou , schrijver en degene die het allemaal meemaakt, dat je daar nu in alle openheid, oprechtheid en volheid van de smart die opeens lijkt te grenzen aan zelfmedelijden, daarover schrijft en het aan ons wil laten lezen. Aan mij.
Voor zover dat mogelijk is leef ik met je mee en voel ik me betrokken bij jullie allebei.
Het is hartverscheurend, de soms hartverscheurende werkelijkheid waar je volledig en voluit in leeft.
Tegelijk kan je niet anders….. Zoals we dat allemaal als het er werkelijk op aankomt niet anders kunnen.
Omdat het ons gegeven is. En we het paard niet in de bek mogen kijken, alhoewel dat misschien een wat
“oneerbiedige “vergelijking is.
Heel veel liefs voor jou en ook voor jullie samen.
Hartelijke groet Marian Lamboo
Lieve Hans, hartverscheurend wat je schrijft, en tegelijk zo liefdevol. Helemaal eens met Victorine, al moest ik het woord lamentatie even opzoeken… klaaglied, verzuchting, weeklacht, uiting van verdriet…. treffend. Veel sterkte en liefs, Astrid
Lieve Hans,
Wat prachtig, zuiver, smartelijk, begrijpelijk en kloppend wat je schrijft!
Liefs,
Jozien
Lieve Hans, zo begrijpelijk want ook zo intens smartelijk.
Zo’n groot verlies.
Een lamentatie hoort ook bij het werkelijkheids veld.
Liefs, Victorine
Mooi verhaal ….geweldig hoe je dan weer zo,n film op het spoor komt …
Wat zul je Hanneke missen….zo missen…terwijl ze er nog is …die andere …