Ben ik vandaag toch 73 geworden. Ja, toch. Dat had ik nooit gedacht. 60 leek mij al heel oud. Ik ben ouder geworden dan mijn ouders, mijn geliefde grootmoeder, mijn broer, mijn leraar en nog zo wat mensen. Ik schreef er zelfs niets over, niet over het jaar zelf in ieder geval, in mijn boekje Nog vele jaren. Te oud, te ver weg. Ik ben mijzelf voorbij geleefd.
Ik kijk in de spiegel. Ik zie er niet zo oud uit als de oude mensen die ik mij van vroeger herinner, toen ik een kind was. Ik geloof niet dat het ijdelheid is. Mijn vader was 68 toen hij overleed. Smal, gebogen, schuifelend ging hij door het leven. Wat waren mensen toen vroeg oud! Wat was alles toen trouwens in huis goed afgestoft, er stond geen gebruikt kopje op het aanrecht, geen kruimeltje op het kleed, de stoep was geveegd, de ruiten blonken, zelfs de deurknop en de bel werden gepoetst. Het bestaan was zo anders toen. Onze huisarts kwam met een sigaret in zijn mond binnen en de groenteboer had een paard voor zijn wagen. Toen mijn tante Jaan godsdienstwaanzinnig werd en nachtenlang psalmen ging zingen, zodat het hele huis het hoorde, werd zij opgenomen in de Ursulakliniek in Wassenaar – dat was naast de Wassenaarse Dierentuin. Als wij dan met de familie naar de dierentuin gingen, brachten mijn ouders even een bezoekje aan tante Jaan, want die was ziek. Wat zij dan had, vroegen wij. ‘Een ingegroeide teennagel,’ zei mijn moeder.
Jarenlang ben ik erg op mijn hoede geweest voor ingegroeide teennagels. Totdat ik opeens, ik was al ruimschoots volwassen, besefte dat het een rare smoes was en ook besefte dat ik dat eigenlijk al die tijd had geweten. Het oog dat ziet slaapt nooit. Maar ja, je moet wel meekijken.
Ik dacht ook, niet alleen als kind maar ook nog lang daarna, dat ik een ander mens zou worden wanneer ik oud was geworden, vanzelf. Wijzer, vriendelijker, minder snel uit het lood, noem maar op. Als je zo oud bent, ben je toch niet meer met ‘de kleine dingen’ bezig, dacht ik.
Maar er is niets veranderd. Helemaal niets. Ik heb niets geleerd van het leven. Als ik mezelf niet zou zien en alleen maar zou voelen, zou ik niet weten hoe oud ik was. Ik ben gammel, maar dat komt door de griep en de winter die nog niet voorbij is en het voortdurende slaapgebrek. Maar ik ben niet anders. Ik heb niets geleerd. Nou ja, ik heb leren lopen en lezen en schrijven, ik heb een aantal talen geleerd, veel naar muziek geluisterd, veel boeken gelezen, veel met mensen gepraat, en van alles en nog wat in mijn brein opgeslagen, maar dat valt, vermoed ik, allemaal weg als ik straks die donkere deur doorga. Eigenlijk het enige wat ik heb geleerd is dat ik een heleboel heb afgeleerd. Daardoor ben ik een wat slankere persoon geworden en misschien, heel misschien, ga ik daardoor straks wat makkelijker die donkere deur door. Die donkere deur, die misschien – ik kan niet laten het toe te voegen – helemaal geen deur is, maar een vuur, een licht, het einde van alle dingen.
Dus nee, ik heb niets geleerd van het leven. Behalve dan dit ene: dat er niets te leren is en niets te bereiken. Ik kan ook zeggen: ik kijk nu wat meer mee met het oog dat ziet en nooit slaapt. Dat heb ik niet geleerd – dat ben ik gaan doen.
Toch veel geleerd.
Dag Hans, dit was de eerste blog die ik van je las. Wat mooi. Ik was net bezig een viering voor te bereiden met als thema ‘Alle tijd’. Vast geen toeval. Als verjaardagscadeau dit lied, één van mijn favorieten: Alles is lucht (lied van Prediker – Stef Bos) https://m.youtube.com/watch?v=boOH1g0maTQ
Warme groet, Annemarie
Beste Hans,
De berichten van jou en Hanneke lees ik al (meer dan tien) jaren. Eerst via Het Juwelenschip en de laatste jaren via jullie weblog. Reageren via dit weblog doe ik in principe niet; wel door middel van kaart of brief, maar dan moet ik wel jullie adres in Zutphen weten.
Dat ik nu toch reageer heeft te maken met Marja Verink. Ik zou het prettig vinden als jij mijn mail-adres doorstuurt naar Marja. Ik ken haar uit de periode 1966-1968 toen ik bij de familie Ter Steege woonde in Bergen (NH). Rond 1980 heb Marja voor het laatst gezien toen zij bij mij op bezoek kwam. Voor mij opvallend aan Marja was/is het licht dat zij in en met zich draagt; haar directe weg.
Om toch nog op jullie berichten te reageren: tot 2013 vond ik ze vooral interessant, sinds 2013 worden de ego’s afgebouwd en de berichten voor mij rijker.
Hans, jij bent nog lang niet klaar: op naar de 83… Misschien nog eens ergens in Zutphen (De Pelikaan).
Hartelijke groeten, Geert
Dag Hans,
Pas nu in de gaten gekregen dat jullie een blog schrijven.
Heerlijk om weer iets van je te lezen en voor mij ben jij leeftijdloos.
Heb het goed,
Wiek Luza
Diepe zucht. Feest van herkenning.
Dank je wel
van harte gefeliciteerd, Hans. Niets te leren en niets te bereiken…
Nog oneindig veel jaren Hans: “van hier tot in de eeuwigheid en weer terug”, zou kleine haas tegen moeder haas zeggen, als hij haar wil vertellen hoeveel hij van haar houdt. Lieve groet, Janneke
Beste Hans,
Helaas, de direkte weg is uitverkocht. Langs deze indirekte weg van harte gefeliciteerd met je 73e verjaardag.
Sinds kort ben ik volger van je blog. Maar in wezen voel ik mij volger van je sinds die allereerste groep in
1971. Wat was je toen nog jong. In mijn beleving ( ik was toen 20) eerder een dertiger. Tja.
Ik denk aan jullie beiden.
Hartelijke groet, Marja.
Ah, Marja, wat jammer dat je er niet bij bent! Ik verheugde mij er al op je te zien. Ik hoop zoiets of iets soortgelijks weer te gaan doen, vlak voor of vlak na de zomer. Ja, wat kennen we elkaar lang. Ik was toen 28. Hartelijke groet, Hans
Wat mooi gezegd, dat heb ik niet geleerd, dat ben ik gaan doen. Fantastisch.
En natuurlijk van harte met je verjaardag.
Lieve groet
Erica
Nog van harte gefeliciteerd Hans……het oog wat ziet en nooit slaapt…..
Liefs Anita
lieve hans,
Weer zo’n prachtige zin die je volgens mij alleen maar ontdekt als je werkelijk geleefd hebt. En beleefd hebt.
“Het oog dat ziet en nooit slaapt. Maar je moet wel meekijken…..”
Ja, leven is meekijken met het oog dat ziet en nooit slaapt.
Ook mijn felicitaties. Ja, oud(er) worden is een wonderlijk fenomeen…..
Ook ik ervaar in mijzelf al die verschillende leeftijden die ik geleefd heb en die geregeld met me “meekijken en meebeleven”…… Het geeft de ervaring van leeftijdloos zijn…..
Liefs en groet Marian
Hans, van harte proficiat met je verjaardag. Ik wens je nog vele jaren in goede gezondheid toe!
Van harte Hans en …… toch veel geleerd, dankjewel!
Van jou en van het leven geleerd om af te leren, en dat gaat maar door…..toch!
Met dank!
Ha lieve Hans,
Van harte gefeliciteerd.
Ik ben toch wel blij dat jij geleerd hebt je zo kunt uitdrukken.
Je “”ontluisterende”” conclusies zijn zeer bevestigend voor een gevoel wat jij alleen zo mooi verwoorden kunt.
Dank…
Liefs Inge
GRAPJAS !!!
van harte !!!!!!!
en nog vele, vele jaren
liefs, corrie
Lieve Hans, van harte gefeliciteerd! Toen ik 11 was werd een buurmeisje 18 en ik keek goed naar haar en dacht, zo oud word ik nooit. Toch wel.
Ik wens je veel liefde het komend jaar, aandacht en genegenheid.
Liefs,
Tanja
Van harte gefeliciteerd, Hans.
Alle goeds gewenst!
Beste Hans,
Van harte proficiat en ik wens je nog een mooie tijd toe.
Dank voor het moois dat ik van je geleerd heb.
Paul Meijs
Gefeliciteerd. Dank voor je mooie woorden.
Van Harte Hans ❗ Ik wens mijzelf toe dat ik net zo on-geleerd de 73 jaar mag bereiken, Frederique
Wat je zegt: 73 jaren ont-leerd; proficiat!
Hans, van harte!
Zelf word ik binnenkort zestig. Ik “bedacht” onlangs dat, beter dan me te ergeren aan die ander, aan dat andere, ik me erover kan verbazen; en daarnaar te handelen.
Geleerd? Nee, herinnerd, dankzij lieve en wijze mensen om mij heen.
Dank!
Jurjen
Beste Hans,
Van harte gefeliciteerd met je verjaardag. Ik wens je nog gezonde jaren toe met je geliefden om je heen.
Hartelijke groet,
Edo
Lieve Hans,
Gefeliciteerd met je 73 ste verjaardag. Heerlijk zo’n luchtig stuk over het einde van het leven. Met wat geluk hebben we wat afgeleerd en zijn we wat meer gaan zien met het oog dat nooit slaapt.
Lieve groet,
Beatrijs
Nou en of.