Wassen en schrobben – vergeven (3)

Het was niet alleen doorleven en beseffen, het was ook vergeven.

In een joodse tekst wordt gezegd dat je wanneer je vindt dat je door iemand slecht bent behandeld, driemaal voor diens winkel op en neer moet lopen. Je moet met andere woorden de ander, die jou naar jouw mening iets heeft aangedaan, driemaal de gelegenheid geven om met jou in gesprek te gaan en het goed te maken.

Ik vind dat een prima richtlijn. Als iemand je iets naars heeft aangedaan, moet je niet op je wrok blijven zitten. Daar ben je uiteindelijk niet mee gediend, en de ander natuurlijk ook niet (misschien weet hij of zij wel helemaal niet dat hij je iets heeft aangedaan). Maar je kunt ook niet eeuwig op iets terug blijven komen, dan word je een zanik. Dat geknaag kaatst terug naar jezelf en je raakt als je niet uitkijkt erdoor geobsedeerd. Je moet op een bepaald moment loslaten en dan is het goed om een maat aan te houden. Drie keer is scheepsrecht – dat is een prima maat.

Deze leidraad werkt goed voor mij. Als ik vind dat iemand mij een kunstje heeft geflikt, kom ik daar een aantal malen op terug. Ik ga dan niet op strafexpeditie, openheid is het uitgangspunt. Ik ben gericht op communicatie. Dat wil dus ook zeggen dat ik mijzelf blootgeef (ik loop voor de winkel op en neer). Als de ander daar dan herhaaldelijk niet op ingaat en niet bereid blijkt om voorbij de verklaringen en argumenten met mij opnieuw te kijken, stop ik ermee.
Ik stop dan niet alleen met ‘het wandelen voor de winkel’, maar ook met het in mijzelf zeuren (die circulerende gedachten). Dat moet dan ook voorbij zijn (dat vraagt om discipline, want wrok is een harddrug). Voorbij is voorbij. Vriendschap zal het niet meer worden, nabijheid is onwaarschijnlijk, we zijn uitgepraat. Ik moet het loslaten.

Ik kan flink driftig zijn. Maar ik ben niet een haatdragend mens. Ik houd het meest van een schone lei en kan grieven niet lang vasthouden. Dat resulteert na enige tijd meestal in een vorm van vergeven. Ook zonder een verhelderend gesprek, een verzoening. Dat is dan zoals ik het noem een vergeven binnen mijn huid.
Het is beslist het fijnst wanneer we een conflict met z’n tweeën kunnen uitpraten en wanneer dat contact verzoening tot gevolg heeft. Bij een echte verzoening en het daarmee gepaard gaande wederzijdse inzicht vindt een bliksemend leren plaats. Daar houd ik van. Ook al heb ik gelijk, toch is mijn gelijk wanneer die immense kracht van begrip en mededogen erdoorheen spoelt een heel ander gelijk. Het isoleert mij niet meer, maar het verbindt en er gaan deuren open naar kamers die ik niet kende. Dat is een wederzijdse bevrijding. Het geeft vreugde en het komt ook nog eens het grotere geheel ten goede.
Maar ja, zoiets moet je maar beiden willen. Het is vaak een pijnlijk proces, je kijkt in spiegels waar je liever niet in wilt kijken. De kans is dus groot dat je daarvoor terugdeinst en je verschanst in oude argumenten van schuld en schuldloosheid. Dan komt het gesprek niet op gang of het loopt dood. Ook daarmee moet je omgaan, tenzij je een afgeleide wilt blijven van het verleden. Wanneer je het met elkaar niet kunt oplossen, moet je het alleen oplossen. Er zit niets anders op.

(wordt vervolgd)